Türkiye’de Performans Yönetim Sistemi
İnsan Kaynakları Yönetimi’nin en can alıcı fonksiyonlarından biri kuşkusuz Performans Yönetim Sistemi. Çalışanların performansını ölçmek ve ne durumda olduğunu görmek, organizasyonun performansı ile doğrudan ilgili olduğu için bu konu aslında şirketler açısından büyük önem taşıyor. Ancak Türkiye ‘de kaç şirket bunun bilincinde veya bilincinde olmasına karşın bu sistemi eksiksiz yönetip uygulayabiliyor işte orası tam bir soru işareti.
Aslına bakarsanız deneyimlerimden ve çevremden dinlediklerimden edindiğim tecrübeye dayanarak söyleyebilirim ki Türkiye’de ismine bakınca kurumsal diye adlandırdığımız şirketlerde dahil olmak üzere birçok şirket etkin bir performans yönetim sistemi uygulayamıyor. Uygulayanlar ise ISO denetimlerine dokümantasyon olarak hazır olmak istedikleri için form karalamaktan öteye geçmiyor. Elbette ülkemizde etkin performans yönetim sistemi uygulayan şirket yok diyemeyiz ancak bu oran beklenin oldukça altında.
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye’nin en büyük ailelerinden birine ait şirketler topluluğunda uzun yıllar İnsan Kaynakları alanında yöneticilik yapmış bir eğitmenin Çoklu Performans Yönetim Sistemi eğitimine katıldım. Bu sistemin uygulanmasının ya da verimli olmasının önüne geçen etkenler, yapılan yanlışlar ve bunun sonucunda çalışanlarda oluşan travmalara ait düşüncelerim; profesyonel bir eğitimin ardından dayanağı sağlam bir zemine oturdu diyebilirim.
Eğitim süreci boyunca eğitmene tek katılmadığım nokta ise şuydu; Geçtiğimiz aylarda benimde çeşitli sebeplerden dolayı katılamadığım bir zirvedeki konuşmasında Eğitmen; “Karşımda bölgenin en önemli şirketlerinin İK Direktörleri, yöneticileri var soruyorum o var mı? Yok. Bu var mı? Yok” şeklinde sitemkar bir ifade kullandı. Ben bu noktada eğitmenden ayrılarak eksikliklerin ya da yanlışların ilgili İK profesyonellerinden kaynaklanmadığını şirket yönetimlerinden kaynaklandığını düşünüyorum. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse; aman bu sistemin içerisinde ara geri bildirim süreci olmasın orada üretimden kaybetmeyelim zihniyetindeki yönetim veya yönetimi bu doğrultuda etkileyen yöneticiler sebebiyle İK profesyonelleri uygulanması gereken performans yönetim sisteminde can alıcı bazı prosedürleri gözden çıkarıyor. Zamanla daha farklı taleplerle evrilmeye devam eden bu sistem, yılın belirli döneminde uygulanan bir dokümantasyon halini alıyor. Bırakın çalışanların bu sisteme inanmasını öncelikle bu sistemi kurgulayan İK Departmanları artık bu sistemin objektifliğini ve güvenilirliğini sorgular oluyor.
Sırf dokümantasyon yaparak, biz performans yönetim sistemi uyguluyoruz demek için Performans Yönetim Sistemi uygulamaya kalkışmak bence hem sistemi oluşturmaya çalışanlar için ciddi bir zaman ve işgücü kaybı hem de objektifliği, güvenilirliği sorgulanan bir sistem daha sonra daha doğru bir zamanda daha doğru bir şekilde uygulanmaya alınsa bile geçmişte yaşanan olumsuz tecrübelerin bıraktığı travmalar sebebiyle şirket çalışanlarının sisteme bakış açılarının negatif olmasına sebep olacaktır.
Ayrıca performans yönetim sisteminin birtakım çıktıları olup bu çıktılar; Ücret yönetimi, eğitim Planı Oluşturulması, Terfi ve İş akdinin feshi gibi süreçlere de hizmet ediyor. Daha önce yine bloğumda yazıya döktüğüm performans yönetim sisteminin gerekliliği adlı makaleyi aşağıdaki linkten inceleyebilirsiniz.
https://www.cihandemirdas.com/news/performans-yonetim-sisteminin-gerekliligi/
Türkiye’de performans yönetim sistemi isimli makalede, Türkiye’de performans yönetim sistemine kısaca göz attık. İlerleyen günlerde yine bu blogda “ Performans Yönetim Sistemi Haritası” başlığı altında sistem kurulurken nereden başlanacağı, uygulama noktasında yapılması veya yapılmaması gerekenler ile sistemin çıktılarının diğer süreçlere entegre edilmesine değiniyor olacağız.