FAZLA MESAİ KALMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ

Fazla mesai kalma zorunluluğu ile ilgili bu makaleyi yazmama,  yaklaşık iki gün önce Türkiye’nin en büyük alışveriş sitelerinden birinin deposunda çalışan arkadaşımın aramasının bir etken olduğunu belirtmek isterim. Yoksa böyle bir makale paylaşmayı düşünmemiştim.

Konuya girecek olursak söz konusu arkadaşım cumartesi günü işe gitmediğini, bunun sonucunda şirketinin pazartesi günü kendisinin devamsızlığı ile ilgili tutanak tutarak yazılı savunma talep ettiğini savunmasına ise ne yazması gerektiğini sordu. Akabinde ilk olarak çalışma saatlerini öğrenmek üzere çalışma saatlerini ve molalarını sordum. Çünkü cumartesi günleri çalışması değil,  haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla mesai kapsamına girer. Kendisi 07:30-17:30 saatleri arasında çalıştığını, yemek ve çay molaları ile birlikte 1 saatlik ara verdiğini belirtti. İş Kanunu’na göre ara dinlenmeler çalışma saatinden sayılmaz bu hesapla günde 9 saat çalışan arkadaşım haftada 9*5 =45 saat çalışmış olup Cumartesi günü çalışması fazla mesai kapsamına girmekteydi. Yapılan fazla çalışma olağanüstü bir çalışma değil, şirketin rutin olarak her cumartesi yaptığı fazla çalışmaydı. Ancak işverenlerin çalışanlarını fazla mesaiye bırakmaları için rızalarını almak zorunda,  dolayısı ile işverenler İş Kanunu’nda da yer alan Fazla Mesai Muvafakatnamesi adıyla geçen belgeyi, her yıl başında ilgili yıl içinde çalışanlarına mesai çağırmak için imzalatarak rızalarını almak zorunda olup imzalamak istemeyen çalışanı zorla mesaiye çağıramaz, çağırdığı halde fazla mesai çalışmasına katılmayan personel hakkında tutanak tutup yasal işlem yapma hakkına sahip değildir. Arkadaşımda böyle bir belgeye imza atmadığını söyledi. Bende ona bu durumda fazla mesai çalışmasına katılması gibi bir zorunluluğunun olmadığı konusunda bir açıklama yaptım.

Yasal olarak bir yaptırımda bulunacaklarını sanmıyorum fakat gerek ağır işlerde çalıştırma, izin konusunda sıkıntı yaratma, v.b konularda Mobbing’e uğrayabileceğini söyledim ve onu uyardım.

 Sonuç olarak yasal bir zemine oturmadığı halde neden böylesine büyük şirket bu tür bir uygulama yapmaya kalkıyor?  tabii ki yasal işlem yapmak için değil çalışanın gözünü korkutarak fazla mesai çalışmalarına katılmasını sağlamak, katılmadığı takdirde yasal işlemle istediği zaman çalışanın işine son verebileceğini hissettirmek istiyorlar. Yaşadığım hayal kırıklığı, şaşkınlık ve olayın aktörünün yakın bir arkadaşım oluşu beni bu olayın takipçisi yapmaya yetti.  Konu ile ilgili gelişmeleri paylaşıyor olacağım…