3.Mobbing Forumu 2016 Notları
17.11.2016 tarihinde Çağlar Hanım’ın gayretleri ile Işık Üniversitesi Maslak Kampüsü 3.Mobbing Forumu’na ev sahipliği yaptı. Alanında uzman psikologlar, hukukçular ve İnsan Kaynakları profesyonellerinin konuşmacı olarak katıldığı programın oldukça akıcı ve renkli geçtiği düşüncesindeyim. İlki 2012 yılında gerçekleşmiş ve iki yıl ara ile gerçekleşen 3.Mobbing Forumu bize ezber bozdurdu desek yanlış olmaz sanırım. Ancak böylesine keyifli bir organizasyona olan ilginin daha fazla olmasını da beklerdim. Forumdan önemli notlara geçmeden önce dördüncü boyut akademi, etkinliğe ev sahipliği yapan Işık Üniversitesi ile değerli konuşmacılara buradan bir kez daha teşekkür ediyorum.
Mobbing Forumundan Satırbaşları
Oturumun ilk bölümünde psikologlar söz aldı ve mobbingin akran zorbalığına dayandığı konusuna değinildi. Çocuklarda başlatılan arabuluculuk projesinden bahsedildi.
Türkiye; ABD ve İngiltere’nin ardından en çok mobbingin uygulandığı üçüncü ülkeymiş ( %50-55)
Mobbing Uygulayıcısının Özellikleri: Makul olmaya şeyler isterler, karşısındakinin yaşının büyük olması ya da küçük olması, görünüşü ile alay ederler, söz hakkı vermezler, toplantıda ilgisini başka yere kaydırırlar, oflarlar, poflarlar, karşısındakinin mesleki bilgisini sorgularlar.
Mobbing Mağdurlarının Özellikleri: Daha duygusallar, çalışkanlar, güvenilirler, duygusal zekaları yüksek, yapıcı ve üretkenler.
Mobbingin Duygusal Sonuçları: Korku, şüphe, kaygı, huzursuzluk, özgüven eksikliği
Mobbingin Fizyolojik Etkileri: Ünser, kalp çarpıntısı, tansiyon, panik atak
Mobbingin Sosyal Sonuçları: Aile içi gerginlikler, Çevrede başarısızlık algısı, yalnızlaşma
Oturumun ilk arasında masamızı konuşmacılardan Uzer Hukuk Bürosu Kurucu Ortağı Av. Tufan UZ ziyaret etti. Hem bilgisi hem sampatik tavırlarıyla takdirimizi de kazanmayı bildi. Kendisi akran zorbalığında arabuluculuk projesi konusunda çalışma yürüttüğünden bahsetti. Birde her türlü işveren ve işçi uyuşmazlıklarında 2017 yılından itibaren arabulucu ile uzlaşmak zorunlu hale gelecekmiş eğer uzlaşma olmazsa taraflar mahkemeye başvuracakmış. Dolayısı ile 2017 ile beraber gerek işveren gerekte işçinin direk mahkemeye başvurmasının mümkün olmayacağını söyledi.
Forumda adli tıp uzmanı Prof.Dr. Nevzat ALKAN mobbing’in tıbbi boyutu ile ilgili önemli bilgiler verdi. Mobbing mağdurlarının adli tıbba başvurmalarının mahkemeler veya savcılık vasıtası ile mümkün olduğunu anlattı. Adli tıbba başvuran kişilerin uzmanlar tarafından 3 ay boyunca gözlem ve incelemeye tabi tutulduğu ve üç ay sonunda bir rapor hazırlanarak kişilerin mobbinge maruz kalıp kalmadığı açıklığa kavuşuyormuş. Şu ana kadar kendisi, sekiz yüze yakın mobbing vakası raporuna imza atmış. Her ne kadar mobbing çalışanlar arasında yapılmış da olsa mobbing davası işverene açılıyor. Çünkü kanuna göre işveren çalışanlar arası ayrımcılığı önleyip huzur ortamını sağlamakla yükümlü bu nedenle son dönemlerde adli tıbba işverenlerde başvurmaya başlamış.
Yasalarımıza göre bir kişinin sesini kendisinden habersiz kaydedip üçüncü kişilere dinletmek suç sayılıyor. Katılmış olduğum bir mobbing eğitiminde mobbingi bu şekilde ispatlamanın mümkün olmadığını bunun cezası olduğu anlatılmıştı. Ancak bu forum bu tabumuzu da yıktı. Yine anlatılanlara göre mobbing mağdurlarına kendilerine mobbing yapıldığını ispatlayacak bir kanıt ortaya koymazlar ise savcılık tarafından ses kaydının dinletilmesine izin veriliyormuş. Bu arada mobbing konusunda daha detaylı bilgi edinmek isterseniz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sitesinde ‘İşyerinde Mobbing Bilgilendirme Rehberi’ var. Pdf formatında açıp okumanız size önemli bilgiler kazandıracaktır.
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Talat CANBOLAT , mobbing davalarının önümüzdeki dönemde artarak devam edeceğini ve şirketlerin Etik Kurulu, mobbing birimi gibi oluşumlarla profesyonel olarak mobbingle mücadele etmesi gerektiğini anlattı.
Oturumun öğleden sonraki kısmında ise İK profesyonelleri konuştu. Biz İK çalışanlarının aslında merakla beklediği oturum, mobbingle mücadele konusunda neler yapılabilir sorusunu cevabını almak için oldukça önem arz ediyordu. Ancak işin ilgin tarafı son oturuma geçildiğinde salonun yarısı boşalmıştı!
İlk sözü CHEISI İLAÇ İnsan Kaynakları Direktörü aldı. Şirkette bir bağlılık anketleri yapmışlar ve sonuçlar çok kötü çıkmış. Şirket yönetimi sonuçların sürdürülebilir olmadığını ve derhal aksiyon alınması gerekliliğini belirtmiş. Şirket kendi etik kurallarını oluşturmuş. İç iletişimi kuvvetlendirmek için bir öneri sistemi kurmuşlar. Oryantasyon programlarında ve yıl içindeki eğitimlerinde İnsan Kaynakları Birimi’nin tüm prosedürlerini ve hedeflerini şirkete anlatmışlar ve daha çok sahada olmuşlar. Yaptıkları bir sonraki bağlılık anketleri oldukça güzel sonuçlar vermiş.
Bize mobbing kavramının başka bir boyutunu çok güzel bir örnekle Santana Deri İnsan Kaynakları Yöneticisi Emre İnanç KARAKAŞ anlattı. Santana Deri’de Çanta ve cüzdan üretimi olarak iki bölüm varmış. Emre Bey işe başladığı dönemlerde cüzdan bölümündeki çalışanlarından gelen bildirimleri pek önemsemeyin gibi dönüşler alıyormuş. Bir gün cüzdan bölümü üretim sorumlusu Emre Bey’in odasına sinirli bir şekilde gelip ben işi bırakıyorum demiş. Emre Bey bunu ‘gözündeki o kararlılığı gördüm’ diye anlatıyor. Nedenini sorduğunda çanta bölümündeki üretim sorumlusu ile pozisyonlarının ve unvanlarının aynı olduğunu ama onun masasının kendisinin masasından iki karış daha büyük olduğu açıklamasını yapmış. Emre Bey’de ben sana izin veriyorum. Üretim amirinle de size benim izin verdiğimi konuşacağım gidin dinlenin yarın daha sakin bir kafayla konuşalım demiş.Cüzdan bölümüne indiğinde oradaki ağır koku dikkatini çekmiş. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanını çağırmış, Bölümde havalandırma ile ilgili bir takım testler yapmışlar. Ve beklenenden fazla değerde cüzdan yapıştırmasında kullanılan solvent isimli bir maddeye rastlanmış. Bu çalışma ortamı bu bölümde çalışanların daha sinirli ve agresif olmasına sebep oluyormuş ki havalandırma sistemini değiştirmişler. İlerleyen dönemlerde de bu bölümle ilgili gözle görülür bir değişim fark etmişler. Emre Bey bu güzel örnekle İK profesyonellerinin odalarına kapanmamaları gerektiği ve sahada da olmasının önemini bize anlatmış oldu.
3.mobbng forumu böylece son buldu ve mobbingle mücadele konusunda şirketlerin harekete geçmesi gerektiği ana fikrini tüm katılımcılara aktarmayı bana göre başardı. 2018 yılında gerçekleşmesi öngörülen ve bence kesinlikle gerçekleşmesi gereken 4.mobbbing forumuna kadar ne gibi gelişmeler olacak şimdiden merak ediyorum.